Boşanma durumu, iki taraf arasındaki evlilik birliğinin kanunda yazılı olan sebeplere dayanmak koşuluyla mahkeme kararına dayanarak sona erdirilmesi olarak tanımlanabilir. Evlilik birliği sona erdiğinde bazı maddi yükümlülükler de bulunmaktadır. Boşanmadan sonra eşler arasında tazminat belirleme durumu olur. Bu süreçte eşlerin boşanmaya bağlı olarak maddi ve manevi tazminat alınır. Boşanma davasında maddi ve manevi tazminat durumları Türk Medeni Kanununda genel hatlarıyla belirtilmiştir.
Boşanmada maddi tazminatı; mevcut ya da beklenen menfaatlerin boşanma sebebiyle zedelenmesi durumu vardır. Bu süreçte kusursuz ya da daha az kusurlu olan tarafa uygun bir maddi tazminat isteme hakkı bulunur. Boşanmada manevi tazminat ise boşanmaya sebep olan olaylar kapsamında kişilik haklarına saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan taraftan manevi yıpranma nedeniyle de para ödemesini isteme hakkına sahiptir.
Boşanmada maddi ve manevi tazminat miktarı belirlenirken takdir yetkisi hakime aittir. Bu süreçte iki tarafın da sosyo-kültürel ekonomik durumları araştırılır. Mal varlıkları, gelirleri, kazançları ve boşanmadan sonra bakmakla yükümlü olduğu kişiler, giderleri ve evlilik birliğinde yaşanan tüm olaylar dikkate alınarak maddi ve manevi tazminat tutarı belirlenir.
Boşanma kararı sonrasında belirlenen maddi ve manevi tazminatın ödenmesi hususunda gerekçeli karar yazılır. Bu karar sürecinde gerekçeli karar yazılmadan ödeme yapılmaz. Bu karar yazıldıktan sonra karar kesinleşir. Ancak bu süreçte ödemekle yükümlü olan tarafı tazminatı ödemediğinde tazminat hakkı olan kişi yasal mercilere başvurabilir. Bu süreçte tazminat tutarı için borçlu kişiye icra takibi başlatılır. Sonrasında yasal olarak devlet zoruyla istenen tazminat geri alınır.
Boşanma davasında nihai karar verildikten hemen sonra ödenmesi gerekmektedir. Gerekçeli karar yazıldığı anda tazminat başlar. Sonrasında tarafların tazminata faiz yürütülmesi ile ilgili bir talepte bulunması gerekir. Bir talep olmadan boşanma davası tazminatında faiz başlangıcı olmaz. Davaya faiz getirilmesi yönünde bir talep olması durumunda faiz boşanmanın kesin hale gelmesinden sonra yürütülmeye başlar. Boşanma davalarında hem maddi hem de manevi tazminatlarda faiz talebi söz konusu olabilir.
Zina bir boşanma sebebidir. Eşlerden birisi zina ederse diğeri tazminat talep etme hakkına sahiptir. Boşanan taraf boşanmaya sebep olan kişilik haklarının zedelenmesi sebebiyle manevi tazminat, boşanma sebebiyle de maddi tazminatı boşandığı taraftan talep edebilir. Kanunda zina sebebiyle üçüncü kişiden tazminat talep edilmesi konusunda bir madde yoktur. Ancak uzun yıllardır yer alan farklı kararlarda ve Yargıtay İçtihatı Birleştirme Kararı kapsamında boşanan kişinin zina sebebiyle üçüncü bir kişiden manevi tazminat isteyemeyeceğine yönelik bir görüş hakimdir. Boşanma durumunda az kusurlu olan taraf sadece boşandığı kişiden maddi ve manevi tazminat talep edebilmektedir.
